Archive for Nisan, 2015

Süs Eşyası

BOYNUZ SATIŞIMIZ YOKTUR BİLGİNİZE
MANDA BOYNUZU

BOYNUZ SATIŞIMIZ YOKTUR BİLGİNİZE
OSMANLI YAYI

BOYNUZ SATIŞIMIZ YOKTUR BİLGİNİZE
ZİHGİR OKÇU YÜZÜĞÜ

BOYNUZ SATIŞIMIZ YOKTUR BİLGİNİZE
NEY BAŞPARE

BOYNUZ SATIŞIMIZ YOKTUR BİLGİNİZE

Süt Ürünleri

http://www.yogurtcu.info/tr

http://www.saraymuhallebicisi.com/index.html

http://catalcaetplaza.com/?page_id=232

http://www.halilural.com.tr/

http://www.aksoyciftligi.com/urunler.html

Et Ürünleri

ANADOLU MANDASI, ETİNİN ÖNEMİ VE KALİTESİ

Prof.Dr. Alper YILMAZ

İstanbul Üni. Veteriner Fak. Zootekni A.D. Öğretim Üyesi,
Avcılar, İstanbul, yalper@istanbul.edu.tr

İnsanların, sağlıklı olarak yaşamlarını sürdürebilmeleri, beyinsel ve fiziksel üretim kapasitelerini değerlendirebilmeleri ve arttırmaları, yeterli ve dengeli bir biçimde beslenmeleri ile mümkündür. Bugün az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin temel sorunlarından birisi olan yeterli ve dengeli beslenme gereksinimi, nüfustaki hızlı artış ve ekolojik değişim nedeniyle gelecekte insanlığın en önemli sorunu olarak karşımıza çıkmaya aday görünmektedir. Hayvansal proteinlerin insan beslenmesindeki vazgeçilmez yeri düşünüldüğünde bu sorun, hayvansal gıda üretiminin sürekliliğinin sağlanması açısından daha da büyük riskler getirebilecektir.

Hayvansal üretimde sürekliliğin sağlanabilmesi için ülkeler öncelikle var olan kaynaklarını en verimli şekilde kullanabilmenin gayreti içinde olmaktadırlar. Artan ihtiyaçların karşılanması amacıyla da hayvanların verim yeteneklerinin arttırılması ve alternatif kaynakların arayışı gündeme gelmektedir. Alternatif kaynakların aranmasında insanların değişik ve kaliteli gıdalar tüketme isteğinin de bir itici güç olduğu görülmektedir.

Dünyadaki manda varlığı 1980 yılında 121 milyon iken sürekli artarak 2012 yılında 199 milyona kadar yükselmiştir. Türkiye’de ise 1980 yılında 1 milyon kadar olan Anadolu Mandası sayısı 30 yılda sürekli azalarak 2010 yılında 86 bine kadar düşmüştür. 2012 yılına geldiğimizde ise Anadolu Mandası sayısının 107 bine yükseldiğini görüyoruz. Son birkaç yılda gerçekleşen bu artışta Anadolu Mandasının, TAGEM tarafından yürütülen Halk Elinde Hayvan Islahı Ülkesel Projesi kapsamına alınarak desteklenmesinin önemli bir etkisi olduğu söylenebilir. Önümüzdeki dönemde beklentimiz, bu projelerin yaygınlığının arttırılmasıyla, yetiştirildikleri yörelere en iyi şekilde adapte olmuş Anadolu Mandası gibi yerli ırklarımızın tanınırlığının artmasının sağlanması, üstün özellikteki ürünleriyle markalaşarak yetiştiricisine daha yüksek gelir sağlaması ve bu kıymetli ırkların kendi bölgelerindeki varlığı ve geleceğinin garanti altına alınmasıdır.

Anadolu Mandası, sütünden elde edilen manda kaymağı, manda yoğurdu, mozarella peyniri gibi nitelikli ürünlerle dikkat çekmektedir. Manda etinin ise daha çok sucuk yapımında kullanıldığı bilinmektedir. Örneğin, ünlü Afyon sucuğunun lezzetinde, yapımında kullanılan manda etinin önemli bir katkısı vardır. Manda eti konusunda ise sert olduğuna dair yanlış bir kanının var olduğu gözlenmektedir. Manda inekleri 3 yaşından itibaren damızlıkta kullanılmaya başlanabilmesine rağmen, 20-25 yıla varabilen oldukça uzun bir verimlilik ömrüne sahip olabilmektedir. Manda etinin sert olduğuna dair kanı, bu kadar uzun süre yetiştiricilikte kalan mandaların damızlık dışı bırakılarak kesilmesinden sonra tüketilen etlerinin sert olarak algılanmasından dolayı yerleşmiş olabilir. Oysa, Yılmaz ve ark. (2011) tarafından yürütülen çalışmada, 6 aylık bir besinin ardından yaklaşık 2 yaşında kesime tabi tutulan 20 baş (10 erkek ve 10 dişi: sıcak karkas ortalama ağırlıkları sırasıyla 325 kg ve 288 kg) Anadolu Mandasının etlerinin 7 günlük olgunlaştırma sonrası 3,5 kg, 21 günlük olgunlaştırma sonrası ise 2,9 kg Warner Bratzler (WB) pik kesme kuvveti değerleri verdikleri ve karkas yağ renginin sarılık düzeyinin düşük olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmada, Bickerstaffe ve ark. (2001)’nın 5,1 kg WB pik kesme kuvveti düzeyindeki etlerin tüketiciler tarafından yumuşak kabul edildiğine dair bildirimleri de dikkate alındığında, 6 aylık besi sonrası yaklaşık 2 yaşında kesilen Anadolu Mandalarından oldukça yumuşak kabul edilebilecek bir et üretilebileceği görülmektedir. Etin yumuşaklığı, tüketiciler tarafından etin beğenilme düzeyini belirleyen en önemli duyusal özellikler arasında yer almaktadır.

Yılmaz ve ark. (2011) tarafından bildirilen sonuçlar, manda etinin sucuk üretiminde kullanılmasının yanı sıra spesifik bir ürün olarak da tüketicinin beğenisine sunulabileceği görüşünü destekler niteliktedir. Bu durum, damızlık olarak değerlendirilmeyecek manda danalarının besiye alınarak, et üretimi ve kıymetli bir ürün olarak satışı yoluyla yetiştiricisine önemli gelir getirebileceği sonucunu beraberinde getirmektedir. Anadolu Mandası yetiştiricisinin bu yetiştiricilikten daha yüksek gelir elde etmesi, bu kıymetli yerli ırkımızın yetiştirilmesinin ve değerli ürünlerinin üretilmesinin uzun soluklu devamını umarız ki daha güçlü olarak garanti altına alacaktır.

KAYNAKLAR

Bickerstaffe, R., Bekhi, A.E.D., Robertson, L.J., Roberts, N., Geesink, G.H. (2001): Impact of introducing specifications on the tenderness of retail meat. Meat Science, 59, 303-315.

FAO (2012): www.faostat.fao.org (erişim tarihi: 28.02.2014).

TÜİK (2013). T.C. Türkiye İstatistik Kurumu. Tür ve ırklarına göre hayvan sayıları, 2012. www.tuik.gov.tr (erişim tarihi: 28.02.2014).

Yılmaz, A., Ekiz,, B., Soysal, M.İ., Yılmaz, İ., Yalçıntan, H. (2011): Certain carcass and meat quality characteristics of Anatolian Water Buffalos. 8^th Global Conference on The Conservation of Animal Genetic Resources, 149-156, 4-8 October 2011, Tekirdağ.

Proje Lideri -Prof.Dr. M. İhsan Soysal

Ülkemizde manda ve ürünlerine ilişkin yetiştiriciliğe günümüzde ulaştığı seviye açısından baktığımızda, özellikle Türkiye’de toplam manda sayısının 84.000’lere düştüğü yıllara bakınca geleceğe olan umut artmaktadır. Özellikle Tarım Bakanlığının Anadolu Mandası Yerinde Koruma Projesi ve Halk Elinde Anadolu Islahı Projesi bu konudaki en büyük aşama kaydettirici unsur olmuştur.

Önceki yıllarda mandacılığın, yalnızca illa da çamurlu suların, doğal göletlerin, su birikintilerin olduğu alanlardan yapılabildiği ön yargısı hakimken şimdilerde modern manda işletmelerinin oluşturduğu ve kurulduğuna tanık olmak bile sevindirici. Artık hemen hemen her ilde büyük ve orta ölçekli manda işletmeleri kurulduğuna tanık oluyoruz. Hemen hemen her büyük yerleşim birimlerinin kent giriş çıkışında manda ürünü ve manda sütü satışı bulunur yazılı tabelalar kimi zaman derme çatma satış yerleri görüyoruz. Bu durum tüketicinin sertifikalı gıda güvenirliği içeriğinde üretilmiş etikette ne yazılıysa içinde de aynı ürünün bulunduğu pazarlama anlayışını hakim kilan uygulamalar gerektirmektedir. Söz gelimi kaymak yazılı etiketlere sahip ambalajların içerisindeki manda kaymağıysa manda kaymağı, inek kaymağıysa inek kaymağı olması gereklidir. Manda kaymağı üretiminin ülkenin sadece bazı illerinde değil bütün illerinde de uygulandığını dikkate alarak süt tebliğinde yer alan yağ, krema, kaymak gibi terimlerin güncellenmesi ve anlamlandırılması gerekmektedir.

Tüketici manda yoğurdu diye aldığı bir yoğurdun içinde yüzde kaç manda sütü bulunduğunu yada bulunmadığını bilmek yada diğer türlerin hangi oranlarda keçi koyun manda ve inek sütü karışık olduğunu bilmek zorundadır. Bu konuda yöresel tatların tüketici tarafından tercih edildiğinde dikkate alacak coğrafi işaret uygulaması diğer AB ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de manda ve ürünleri için uygulanmalıdır. Aynı şekilde manda ve eti ile ilgili bu etin özgün besin değerini ortaya koyucu çalışmalarda ve uygulamalara ihtiyaç vardır. Genel olarak dünya düzeyinde ve ülkemiz düzeyinde hayvan sayısı artısı özellikle manda’da daha belirgindir. Özellikle kentleşmenin yol açtığı tarım yapılabilir alanların ve meraların daralması hayvancılığın ekonomik biçimde yapılabilirliliğini olumsuz yönde etkilemektedir. Son 15 yılda manda ve ürünleri üretimi ile ilgili örgütlü yapıya geçilmesi üreticilerin Anadolu Mandası Islahı konusunda işlevsel bir yapı haline geçmesi sağlanmıştır şu anda ülkemizde 16 ilde 77 ilçe de 3724 yetiştirici, 24,374 manda ineği 576 manda boğası, 24,950 anaç içeren 2743 malak olmak üzere Halk elİnde manda ıslahı projesi uygulamaktadır. Bu projelerde elde edilen veriler etkili bir seleksiyon çalışmasıyla 2014 yılında projenin başlangıcının ikinci yılı itibariyle ortalama Laktasyon veriminin 1 ton civarına ulaştığı na bakarak onlarca yıl sürdürülmesi halinde verim değerlerinin pekte imrenilen İtalya Akdeniz mandaları Pakistan Nilli ravi yada Hindistan Murrah mandalarına ulaşması aşikar olarak akla gelmektedir. üstelik memleketimizde toplam manda sayısı 110.000 olduğu düşünülürse bu projeleri dahil hayvan sayısının arttırılması ıslah etkinliğinin arttıracaktır.

Artık yetiştiricilerimiz en iyi ineklerini ve boğalarını belirlerken sübjektif unsurlara göre değil bizzat verim kayıtlarına göre seçim yapmaktadırlar. Tarım Bakanlığının sığırcılıkta uyguladığı e-ıslah sisteminin manda popülasyonunda da uygulanması konuyu ülkesel düzeyde geliştirmesi zamanı gelmiştir. Bu konuda üreticilerin üretici birliklerine üye olmalarını ve sürdürülebilir bir ıslahın paydası olmaların sağlayacak tevsik tedbirlerine ihtiyaç olduğu anlaşılmıştır. Bol ve bereketli ürünler dileğiyle

Birlik Başkanı Ercan Taşdelen

İstanbul ili Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği olarak 215 Asil Üye 30 tane Aday üyemiz mevcut. Manda sayımız 10.850 ‘dir. Halk Elinde Ülkesel Manda Islahı Projesi kapsamında 55 işletme de 2008 mandamız bulunmaktadır. Ortalama işletme başına 36 manda düşmektedir. Proje kapsamında manda başına düşen destekleme tutarı 800 TL’dir, malak başına 150 TL’dir. Proje dışında bulunan işletmelerde hayvan başı destekleme 400 TL’dir. Manda sütüne destek litre başına 0,20 kuruş’tur.

İstanbul mandaları genellikle ormanlık alanlarda yoğunlaşmıştır. Manda ürünlerine talep her geçen artmakta ve manda sütü değer kazanmaktadır. Manda kaymağı ve manda yoğurdu artık büyük market raflarında yerlerini almıştır. İtalya’nın ünlü lezzetleri arasına girmiş olan mozzerella peyniri, bizim sofralarımızda yer almaya başlamıştır. Pizzacılar, makarnacılar,..,manda sütünden mozerella yaparak tüketicilerine farklı damak zevkleri yaşatmaktadırlar. İstanbul ilimiz hızlı büyümekte ve kentleşmede artmaktadır. Yapılan Havaalanı projeleri, Oto yollar, konut projeleri mandalarımızın alanlarını kısıtlamaktadır. Yetiştiriciler yarınlarının planlarını yapamamakta, kendilerine yön veremez hale gelmiştirler. Eyüp ve Arnavutköy ilçelerinde bulunan işletmelerimiz yapılan havaalanı ve otoyol projesiyle işletmelerini ilk etapta küçültmeye, daha sonrada işletmelerini kapatma yollarına gideceklerini belirtmektedirler.

İstanbul ilimizdeki mandacılığımıza baktığımızda ülke ekonomisine en fazla katkıyı sağlayan il olarak görülmekte. Bu işletmelerimiz kontrolsüz şekilde kapanmaya devam ederse İstanbul halkı manda sütünü, manda kaymağını, manda yoğurdunu, manda sucuğunu, manda muhallebisini nereden temin edebilecek? Mandacılarımız daralan meralar ve su kaynaklarıyla işlerini zorda olsa devam ettirmektedirler. Birlik olarak önerimiz İstanbul Büyükşehir Belediye’ye dahil edilen mera alanlarının butik organize hayvancılık bölgesi olarak düzenlenmesini ve bu bölgelerde aynı zamanda yetiştiricilerin kendi ürünlerini pazarlayabileceği dükkanlar yapılmasıyla bu mağduriyetin giderileceği görüşündeyiz. Bu yapılacak projede ekolojik denge, doğa görüntüsü, kontrol edilebilir ve hijyenik ürünler ile İstanbul halkının doğal ürün ihtiyacının bir bölümünü, kalitenin arttırılarak tüketilmesini amaçlamış oluruz.

İstanbul ve Türkiye’de en büyük sorunların başında bakıcı sorunu gelmektedir. Bakıcı sorunu gerekli eğitim çalışmalarının yanında İŞKUR ile gerekli çalışmalar yapılarak çözüleceğine inanıyoruz. İstanbul ilimizde mandacılığın artarak devam edeceği inancı içindeyiz. Çocuklarımızın daha sağlıklı büyümeleri için manda sütüne ihtiyaç olduğu bilincindeyiz. Mandalarımız var oldukça, sağlıklı yarınlar bizlerin olacaktır.

ASYA MANDA KONGRESİ

8. Asya Manda Kongresi 22 – 25 Nisan 2015 tarihleri arasında, İstanbul’da gerçekleştirildi.

İstanbul İli Damızlık Manda Birliği,Namık Kemal Üniversitesi, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Asya Manda Birliği işbirliği ile düzenlenen 8. Asya Manda Kongresi İstanbul’da yapıldı.24 ülkeden 90’ı yurtdışından olmak üzere 180 katılımcının yer aldığı 8. Asya Manda Kongresi 22-25 Nisan tarihlerinde İstanbul Harbiye Askeri Müze ve Kültür Salonu’nda gerçekleşti.

İstanbul Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen 8. Asya Manda Kongresi’ne; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşarı Dr. Nihat Pakdil, İstanbul Vali Yardımcısı Osman Günaydın, İstanbul İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Hamit Aygül, 8. Asya Manda Kongresi Dönem Başkanı Prof. Dr. M. İhsan Soysal, İstanbul Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Ural, Damızlık Manda Yetiştiriciliği Birliği Merkez Başkanı Hüseyin Yılmaz, Büyükbaş Hayvancılık Araştırmaları Koordinatörü Önder Sözen ve sektör temsilcileri katıldı.

22 Nisan Çarşamba günü başlayan Kongre’de Asya Manda Birliği Dönem Başkanı Prof. Dr. M. İhsan Soysal açılış konuşması gerçekleştirdi konuşmasında öncelikle kongreye yoğun katılımdan dolayı misafirlere teşekkür ederek, Manda Kongresinin Türkiye’de yapılmasının önemi, konuya ilişkin bilimsel araştırmaların ülke deneyimlerinin düzenlemelerine ilişkin tecrübelerinin paylaşımlarının önemini vurguladı. Asya Manda Kongresinin iki yılda bir yapıldığını söyleyen Soysal, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının vermiş olduğu desteğe de teşekkür ederek, paydaşlarla yaptıkları işbirliği sonucunda, gerek mandacılık alanında gerekse diğer hayvan üreticiliği konusunda çeşitli çalışmalar yürüttüklerini söyledi.

Toplantıda bir konuşma yapan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müsteşarı Dr. Nihat Pakdil, Bakanlık olarak sürekli paydaşlarla işbirliği halinde olduklarını vurgulayarak “Hayvancılık bizim pozitif ayrımcılık yaptığımız bir alan. Bu yüzden sektörde önemli gelişmeler oldu” dedi.

Tarımdan Sorumlu İstanbul Vali Yardımcısı Osman Günaydın, hayvancılık sektörünün ekonomimizin üç ana başlığından biri olduğuna vurgu yaparak, son yıllardaki gelişmelerin sevindirici olduğunu söyledi. Günaydın, özellikle gündemin konusu olan mandacılığı geliştirmek için hep birlikte çalışmak gerektiğini belirtti.

İstanbul Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Hamit Aygül, 8. Asya Manda Kongresi’nin İstanbul’da yapılmasının önemli olduğunu vurgulayarak, “İlimizdeki sektörel kuruluşlarla işbirliği yaparak hem İstanbul’umuzu en iyi şekilde tanıttığımıza, hem de sektörün sorunlarını detaylı şekilde incelediğimize inanıyorum” dedi.

İstanbul Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Ural ise, konuyla ilgili olarak, “Bugüne kadarki kongrelerde dünya çapındaki uzmanlar, manda konusunu her yönüyle, uzun vadeli projeksiyon ve bilimsel araştırmalar ışığında irdeledi. Sri Lanka’daki son kongrede, 8. kongrenin Türkiye’nin ev sahipliğinde yapılma kararının alınmış olması önemlidir. Türkiye manda konusunda politika belirleyecek, söz sahibi olacak güçteki ülkelerden biridir” diye konuştu.

İstanbul’un, farklı kültürlerin buluşma noktası olma özelliği ve Asya ile Avrupa kıtalarını birleştirmesi, kongre merkezi seçimimizde önemli rol oynamıştır. Katılımcılarımız, sadece İstanbul değil Türkiye’deki birçok tarihi yerleri ziyaret etme fırsatına da buldular.

Ana kongremize ek olarak, 19-20 Nisan 2015 tarihleri arasında “Manda Üreme Biyoteknolojisi” konulu çalıştay düzenlendi.Konusunda uzman olan ve ülkemizde yok denecek kadar az olan manda suni tohumlaması ile ilgili Bulgaristan,Pakistan ve İtalya’dan davetli konuşmacı ve eğitmenler katılmışlardır.16 Manda Birliği Proje Teknik Elemanları ve Proje liderlerine mandalarda suni tohumlama ve üreme biyolojisi ilk gün slaytlarla anlatıldı ikinci gün uygulamalı suni tohumlama dersleri verildi.

Asya Manda Kongresine 26 Ülkeden 116 katılımcı yurt içinden 64 ve istanbul manda birliği üyelerinden 25 kişi olmak üzere toplamda 205 kişi kongreyi takip etme fırsatı bulmuştur.Namık Kemal Üniversitesi Zootekni Bölümü ve İstanbul Damızlık Manda Yet. Birliği Proje Lideri ayrıca Asya Manda Kongresi Dönem Başkanı Prof.Dr.M.İhsan SOYSAL önderliğinde kongre sunuları gerçekleştirildi.Ülkemiz Tarım Bakanlığı ,Namık Kemal Universitesi,Istanbul Büyük şehir belediye başkanlığı, İstanbul Manda yetistiricileri Birligi, Türkiye Manda yetistiriciler merkez birligi ,Dünya Manda birliği işbirliği ile düzenlenen etkinlik 22 Nisan Aksami Açılış kokteyli 23 Nisan Aksami Gala yemegi olmak üzere 1.gün 26 sözlü sunu ve poster çalışmaları 2.gün 32 sözlü sunu ve poster çalışmaları 3.gün 18 sözlü sunu ve poster çalışmaları yapılmıştır.

Türkiye Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği Başkanlığının düzenlemiş olduğu Manda Fotoğraf Yarışmasının ödülleri Gala Yemeğinde sahiplerine verildi.Birinci gelen fotoğraf sahibine Balıkkesir il birliğinden Rabia Birkiye’ye bir adet diz üstü bilgisayar,İkinci Muş il birliğinden Maşallah Karakaya’ya Fotoğraf makinası, Üçüncü ise İstanbul İl birliğinden Mehmet Aksel’e tablet bilgisayar verildi.

Kongrenin 4.günü İstanbul Manda Birliğinin sponsorluğuyla Yurtdışından gelen misafirlere çiftlik gezisi düzenlendi.Silivri’de bulunan Türkiye’nin en büyük ve modern manda işletmesi ziyaret edildi ardından Eriş Yem fabrikası gezildi en son olarak örcünlü köyünde Ferdi ÖZKAN’a ait manda için yapılan sağım odası ;Dünya Manda Birliği,Asya Manda Birliği ve Prof.Dr.M.İhsan SOYSAL tarafından açılışı gerçekleştirildi.

Kongre sürecinde Dünya Manda Birliği Delegeleri Toplantısı ve Asya Manda Birliği Yıllık Olağan Kurulu Toplantıları yapıldı. Bir sonraki Asya Manda Kongresi’nin Hindistan’ın Hisar kentinde yapılması kararlaştırıldı.